Bản thư số 9/TP.HCM / Tìm–cách–tiến–bộ, đừng–tìm–cách–biện–hộ
Thưa quý bằng-hữu,
Giữa đời sống hôm nay – nơi ai cũng nói về “phát triển”, “bứt phá”, “thành công”, nhưng rất ít người dám bắt đầu bằng hai chữ thật nhất: “Thay đổi” – thì qua thiết nghĩ, nên có một lúc nào đó ta ngồi lại, soi thẳng vào chính mình, và hỏi:
Mình đang đi tới – hay chỉ đang quay vòng trong sự dễ dãi được nguỵ trang bằng hàng ngàn lý-do chính đáng?
1. Không có sự tiến-bộ nào khởi đi từ sự nuông chiều.
Một trong những nghịch-lý lớn nhất của người trưởng-thành là:
Càng có lý do – thì càng ít chuyển mình.
Người thông-minh thường rơi vào bẫy:
Dùng sự hiểu-biết của mình để bào-chữa cho trì-trệ.
Dùng năng lực phân-tích để hợp lý hoá sự không hành-động.
Và chính cái trí đó, thay vì giúp họ đi xa, lại kéo họ mắc kẹt trong một nhà tù mà chìa khoá do chính họ rèn nên.
Tác-giả Jon Acuff trong quyển “Finish: Give Yourself the Gift of Done” viết rằng:
“Sự hoàn hảo không giết bạn. Chính sự trì hoãn mang danh ‘lý-trí’ mới khiến bạn rời xa mục tiêu.”
Còn Carol Dweck, tác-giả cuốn “Mindset – Tư Duy Mở Rộng”, thì chia con người làm hai dạng:
- Người có tư-duy cố-định (Fixed Mindset): hay viện cớ, sợ sai, né thay đổi.
- Người có tư-duy phát-triển (Growth Mindset): dám sửa, dám học, dám sai để đúng hơn.
Alpha Books
2. Phản–ứng đầu tiên khi gặp nghịch–cảnh là dấu–hiệu của khí–chất.
Người tiến–bộ không hỏi “Tại sao lại là mình?”
Họ hỏi:
“Chuyện này đến để dạy mình điều gì?”
Họ không than thân. Không đổ lỗi. Không dàn dựng một “phiên bản mình đáng thương”.
Họ tự gánh lấy phần mình, và biến mỗi thất bại thành tài sản kinh nghiệm.
Chính trong tác-phẩm “Grit – Sự Kiên Cường” của Angela Duckworth – nghiên cứu trên hàng ngàn cá nhân thành công – cho thấy:
Chỉ số kiên định theo đuổi mục tiêu (grit) có sức dự báo thành công còn lớn hơn IQ hay hoàn cảnh xuất thân.
Tức là:
Không ai thắng vì thông minh hơn.
Người ta thắng vì kiên định – và không viện cớ.
3. Cái giá của tiến–bộ là sự thành-thật với bản-thân.
Có những người sống trọn đời chỉ để bảo vệ một phiên bản đã lỗi thời – chỉ vì họ quá sợ việc thừa nhận rằng mình cần đổi mới.
Nhưng thưa quý hữu,
Chối bỏ sự thật là cách nhanh nhất để đánh mất chính mình.
Ta không cần sửa cả đời chỉ trong một ngày.
Nhưng ta cần dừng ngay việc tô điểm cho sự trì hoãn hôm nay.
Vì mỗi lần biện hộ – là một lần ta đánh cắp cơ hội lớn hơn của chính ta.
Cuốn “The Mountain Is You” của Brianna Wiest có một đoạn viết như dao cắt vào não:
“Mỗi lần bạn lựa chọn trì hoãn thay vì thay đổi, bạn đang bỏ phiếu chống lại tương lai của chính mình.”
4. Thế giới không cần bạn “lý tưởng”,
Thế giới cần bạn thật sự bước tới.
Bạn có thể sai. Có thể chậm. Có thể lạc hướng.
Nhưng bạn không được phép trốn tránh việc nhìn lại mình.
Vì chính sự thẳng thắn với bản-thân – là bản lĩnh nền-tảng của mọi người làm nên việc lớn.
Qua – Trần Bảo Cường – người làm nghề bằng mồ hôi và chữ tín –
Không có quyền răn dạy ai.
Qua chỉ muốn gửi lại một điều:
Nếu hôm nay bạn cảm thấy chật chội trong lớp vỏ cũ –
Hãy mạnh dạn thay nó đi – đừng lót thêm lớp lý-do nào nữa cho nó dễ chịu.
Lý–do làm ta thoải mái.
Tiến–bộ làm ta tự–do.
Và tự–do – mới là nơi con người trưởng–thành cần tìm đến.
Bút ký của Trần–Bảo–Cường (Yatan.Aka)
Gợi ý bạn đọc quan tâm tham khảo thêm:
- Mindset – Carol Dweck
- Grit – Angela Duckworth
- The Mountain Is You – Brianna Wiest
- Finish – Jon Acuff
- Atomic Habits – James Clear
Kính trọng,
Người giữ–quán – giữ–người – giữ–nghĩa.
